Δεξιότητες Καθημερινής Ζωής (Δ.Κ.Ζ.)
«Το παιδί μου δεν μπορεί ακόμα να βάλει τα παπούτσια του. Το παιδί μου δυσκολεύεται να βάλει και να βγάλει το μπουφάν του. Το παιδί μου βάζει λάθος την μπλούζα του. Πότε είναι η κατάλληλη ηλικία για να δέσει τα κορδόνια του;»
Πόσες φορές άραγε οι γονείς έχουν αναρωτηθεί τα παραπάνω;
Ένας από τους τομείς που αξιολογεί και παρεμβαίνει ένας παιδιατρικός Εργοθεραπευτής είναι οι Δεξιότητες Καθημερινής Ζωής (Δ.Κ.Ζ.). Ένα σημαντικό κομμάτι των συγκεκριμένων δεξιοτήτων, εκτός του φαγητού και της τουαλέτας, είναι το ντύσιμο ενός παιδιού προκειμένου να γίνει ανεξάρτητο και αυτόνομο στην καθημερινότητά του.
Παρακάτω λοιπόν παρουσιάζονται οι ηλικίες και οι αντίστοιχες δεξιότητες που πρέπει να έχει κατακτήσει ένα παιδί σε σχέση με το ντύσιμό του.
Μέχρι ενός έτους:
- Σηκώνει χέρια και πόδια όταν το ντύνουν
Μέχρι δύο ετών:
- Ωθεί τα άνω άκρα μέσα από την μπλούζα
- Βρίσκει τα μανίκια στις μπλούζες
- Αφαιρεί το πουκάμισό του όταν δεν είναι κουμπωμένο
- Ωθεί τα πόδια του στο παντελόνι
- Βοηθά στο κατέβασμα του παντελονιού
- Bγάζει τις κάλτσες
- Ωθεί το πόδι του προς το παπούτσι
- Αφαιρεί υποδήματα όταν είναι λυμένα τα κορδόνια τους
- Τοποθετεί ή αφαιρεί καπέλο από το κεφάλι
Μέχρι τριών ετών:
- Βγάζει το πουκάμισό του ή τη ζακέτα του όταν δεν είναι κουμπωμένα
- Βάζει και βγάζει μπλούζα με ελάχιστη βοήθεια
- Βγάζει παντελόνι τελείως ανεξάρτητο
- Βάζει κάλτσες με δυσκολία στη φτέρνα
- Βγάζει παπούτσια όταν είναι λυμένα τα κορδόνια τους
- Βάζει παπούτσια χωρίς κορδόνια (ίσως σε λάθος πόδι)
- Λύνει φιόγκο
- Ξεκουμπώνει μεγάλα κουμπιά
- Κουμπώνει μεγάλα κουμπιά στο μπροστινό μέρος των ρούχων
- Ανοίγει και κλείνει φερμουάρ αφού κάποιος κάνει την έναρξη
- Κρεμά σακάκι ή παλτό σε καλόγηρο ανάλογο του ύψους του
Μέχρι τεσσάρων ετών:
- Βγάζει μπλούζα τελείως ανεξάρτητο
- Αναγνωρίζει με ακρίβεια το εμπρός και το πίσω μέρος των ρούχων
- Τοποθετεί τις κάλτσες σωστά
- Ξεκουμπώνει σειρά από κουμπιά αναπτύσσοντας συντονισμό κινήσεων
- Ανοίγει και κλείνει φερμουάρ μόνο του, χωρις κάποιος να κάνει την έναρξη
- Ανοίγει και κλείνει αγκράφα παπουτσιών και ζώνης
- Φοράει μπότες
- Φορά παπούτσια με ελάχιστη βοήθεια
- Περνά κορδόνια από παπούτσια
- Ντύνεται και γδύνεται πλήρως
- Βάζει παιδικά γάντια
- Παίρνει ή κρεμάει ρούχα ψηλότερα ή χαμηλότερα από το ύψος του, με οδηγίες
- Καθαρίζει μικρά ξυλαράκια που πέφτουν πάνω στα ρούχα του
Μέχρι πέντε ετών:
- Περνάει ζώνη στο παντελόνι
- Κουμπώνει/ξεκουμπώνει ρούχα
- Κουμπώνει/ξεκουμπώνει ζώνη
- Δένει/λύνει κόμπο
- Ντύνεται ολοκληρωτικά
- Κρεμάει τα ρούχα στην κρεμάστρα
- Σφίγγει τα κορδόνια των παπουτσιών
- Δένει τα κορδόνια των παπουτσιών
Μέχρι έξι ετών:
- Ντύνεται χωρίς εποπτεία
- Κλείνει φερμουάρ στο πίσω μέρος των ρούχων
- Κουμπώνει κουμπιά στο πίσω μέρος των ρούχων
- Δένει φιόγκο
- Δένει κορδόνια
Ας μην ξεχνάμε ότι κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και μπορεί να κατακτά τις δεξιότητες ντυσίματος πιο γρήγορα ή πιο αργά σε σχέση με τα παραπάνω ορόσημα. Ως γονείς οφείλουμε να δίνουμε χρόνο στα παιδιά μας αλλά και ευκαιρίες για εξάσκηση. Ωστόσο εάν οι δυσκολίες παραμένουν ή νιώθουμε ότι δεν μπορούμε να διδάξουμε μια δεξιότητα στο παιδί μας, καλό είναι να απευθυνθούμε σε έναν παιδιατρικό Εργοθεραπευτή προκειμένου να μας καθοδηγήσει σωστά.