Τι σημαίνει ο όρος «διγλωσσία»;
Ένα άτομο θεωρείται δίγλωσσο, όταν διαθέτει γλωσσικές ικανότητες, τις οποίες είναι σε θέση να εκφράσει, είτε προφορικά είτε γραπτά, χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες σε δύο γλωσσικά συστήματα (Triarchi, 1983).
Κατά τη διάρκεια της προσχολικής και σχολικής ηλικίας, το παιδί προχωρά στην τελειοποίηση και ολοκλήρωση του φωνημικού, φωνολογικού, σημασιολογικού, γραμματικού και συντακτικού συστήματος. Μέσω της καθημερινής επαφής του με μία γλώσσα, αλλά και μέσω της καθημερινής του εκπαιδευτικής διαδικασίας. Αυτές οι γλωσσικές ικανότητες ενισχύονται και αναπτύσσονται συνεχώς. Τι συμβαίνει όμως με ένα δίγλωσσο παιδί, όπου το σχολείο χρησιμοποιεί έναν γλωσσικό κώδικα, στον οποίο το παιδί δε μπορεί να αναπτύξει τις ανάλογες γλωσσικές ικανότητες;
Διγλωσσία και διαταραχές λόγου και ομιλίας
Αρχικά θα πρέπει να διευκρινιστεί, πως η διγλωσσία δεν μπορεί να προκαλέσει διαταραχές λόγου και ομιλίας, εάν ακολουθηθούν αν ακολουθηθούν συγκεκριμένες τακτικές (βλ.: Σύμβουλές για γονείς δίγλωσσων παιδιών). Οι διαταραχές λόγου και ομιλίας εμφανίζονται ή όχι στα παιδιά ανεξαρτήτως εάν αυτά μεγαλώνουν μονόγλωσσα ή δίγλωσσα.
Οι συνηθισμένες δυσκολίες που μπορεί να εμφανίσει ένα δίγλωσσο παιδί είναι οι εξής:
- Ένα δίγλωσσο παιδί μπορεί να παρουσιάζει δυσκολίες στο φωνολογικό του σύστημα. Σε κάποιες χώρες δεν υπάρχουν τα φωνήματα που υπάρχουν στην ελληνική γλώσσα. Για παράδειγμα στη Ρουμανία δεν υπάρχουν οι ήχοι /θ/ και /δ/. Επομένως, είναι πολύ πιθανό, να μην παράγει αυτά τα φωνήματα και να λέει «τέλω» αντί για «θέλω».
- Επίσης, είναι πιθανό να παρατηρείται φτωχό λεξιλόγιο σε κάποια από τις δύο γλώσσες. Το παιδί δυσκολεύεται να ανακαλέσει τη σωστή λέξη, για αυτό τον λόγο την περιγράφει. Αντί για «νεροχύτης» θα πει «εκεί που πλένουμε τα πιάτα».
- Μία άλλη δυσκολία, η οποία θέλει πολλή προσπάθεια για να αντιμετωπιστεί είναι οι συντακτικές και γραμματικές δυσκολίες. Το παιδί δε δύναται να χρησιμοποιεί σωστά τους χρόνους, για παράδειγμα μπορεί να πει: «Χθες πάω βόλτα», αντί για «Χθες πήγα βόλτα». Επίσης, δυσκολεύεται στις καταλήξεις των λέξεων, πχ: «Το παιδί πάω βόλτα» αντί «το παιδί πάει βόλτα». Ακόμα, δεν μπορεί να διαχωρίσει τα γένη (αρσενικό-θηλυκό-ουδέτερο) πχ: «το σκύλος» αντί «ο σκύλος», καθώς και να σχηματίσει σωστά τον πληθυντικό αριθμό πχ: «τα παιδιές» αντί «τα παιδιά».
- Μία άλλη αδυναμία, που οφείλεται σε λαθεμένη χρήση της διγλωσσίας, κυρίως στο πλαίσιο του σπιτιού, είναι ότι συγχέει και δεν ξεχωρίζει τις δύο γλώσσες, με αποτέλεσμα να τις χρησιμοποιεί ταυτοχρόνως στον λόγο του. Αυτό είναι απολύτως λογικό, εάν σκεφτούμε ότι ο κάθε γονιός είναι πιθανό να μιλάει στο παιδί και στις δύο γλώσσες. Ένα μικρό παιδί, στο οποίο συνεχώς εξελίσσεται το γλωσσικό του σύστημα, δεν έχει ακόμα τους μηχανισμούς εκείνους, που θα το βοηθήσουν να διακρίνει και να ξεχωρίσει τις δύο γλώσσες.
ΤΗΛ : 2104004343
info@tapaidialegei.gr
Αμισσού 11, Κερατσίνι,Αττικής, Ελλάδα
