Η λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με την πρόληψη, διάγνωση και  θεραπευτική αντιμετώπιση διαταραχών επικοινωνίας (λόγος – ομιλία – φωνή) και τις δυσκολίες σίτισης και κατάποσης τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες.

Στη λογοθεραπεία χρησιμοποιούνται συγκεκριμένες τεχνικές και μέθοδοι με στόχο να ξεπεράσει το άτομο τις δυσκολίες του και να γίνει πιο λειτουργικό στην καθημερινότητά του. Σε πολλές περιπτώσεις διαταραχών λόγου και ομιλίας υπάρχει πλήρης αποκατάσταση. Ωστόσο, υπάρχουν και διαταραχές όπου δεν υφίσταται η πλήρης εξάλειψη των συμπτωμάτων, αλλά σημαντική βελτίωση.

Η έγκαιρη ανίχνευση των δυσκολιών επικοινωνίας και σίτισης είναι ιδιαίτερα σημαντική ώστε με τη βοήθεια της άμεσης παρέμβασης να αποφευχθούν οι μακροχρόνιες συνέπειες και να πλησιάσει το παιδί όσο το δυνατόν περισσότερο στα αναπτυξιακά ορόσημα του μέσου όρου της ηλικίας του. Ένα παιδί μπορεί να ξεκινήσει λογοθεραπεία ακόμα και από τη βρεφική ηλικία σε περιπτώσεις που υπάρχει δυσφαγία (προβλήματα σίτισης), αναπτυξιακές διαταραχές, νευρογενείς διαταραχές και σύνδρομα, κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες.

Οι λογοθεραπευτές του κέντρου μας παρέχουν εξειδικευμένες υπηρεσίες και αναλαμβάνουν τις ακόλουθες διαταραχές:

• Αναπτυξιακές διαταραχές ομιλίας
  • Αρθρωτικές διαταραχές
  • Φωνολογικές διαταραχές
  • Δυσαρθρία
  • Διαταραχές στη ροή της ομιλίας (τραυλισμός, ταχυλαλία)
• Αναπτυξιακές γλωσσικές διαταραχές
  • Ειδική Γλωσσική Διαταραχή
  • Γλωσσικές δυσκολίες που οφείλονται σε νοητική υστέρηση
  • Βαρηκοΐα – κώφωση
  • Διαταραχές χρήσης της γλώσσας – Πραγματολογικές Διαταραχές (Αυτισμός, Σύνδρομο Asperger, Σημασιολογική – Πραγματολογική διαταραχή)
• Διαταραχές σίτισης στο στοματικό στάδιο (δυσφαγία)
• Κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες (Σχιστία χείλους/υπερώας)
• Νευρογενείς διαταραχές και σύνδρομα
• Εγκεφαλικά επεισόδια – αφασίες

Πότε πρέπει να απευθυνθώ σε λογοθεραπευτή;

Τα ορόσημα της γλωσσικής ανάπτυξης ενός παιδιού, αποτελούν ένα μοντέλο τυπικής ανάπτυξης. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι όλα τα παιδιά κατακτούν τα στάδια ανάπτυξης λόγου και ομιλίας ακριβώς στην ίδια ηλικία και αυτό δικαιολογείται από τη μοναδικότητα του κάθε παιδιού. Εάν όμως παρατηρήσουμε μεγάλη απόκλιση των δεξιοτήτων λόγου του παιδιού μας σε σχέση με τα στάδια της τυπικής γλωσσικής ανάπτυξης, τότε καλό θα ήταν να απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό, όπως για παράδειγμα σε κάποιον παιδίατρο αναπτυξιολόγο, σε ιδιωτικό κέντρο που διαθέτει διεπιστημονική ομάδα, σε ιδιώτη λογοθεραπευτή ή σε δημόσιο φορέα.

Στάδια γλωσσικής ανάπτυξης

0-6 μηνών

• Πίνει σωστά γάλα από το μπιμπερό ή τον μαστό
• Τρομάζει και αντιδρά στους δυνατούς ήχους του περιβάλλοντος
• Παράγει ήχους ευχαρίστησης/δυσαρέσκειας
• Χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα για να εκφράσει διαφορετικές ανάγκες
• Απολαμβάνει και χαμογελάει στο άκουσμα κάποιας οικείας φωνής
• Σας κοιτάζει με ενδιαφέρον όταν του μιλάτε
• Εμπλέκεται σε μοναχικό φωνητικό παιχνίδι (συνδυάζει διάφορους ήχους/βάβισμα)
• Φωνοποιεί όταν του μιλούν (παράγει μεταδοτικές εκφωνήσεις με συνδυασμό ήχων)

7 – 12 μηνών

• Κατανοεί το «όχι»
• Κατανοεί λέξεις που έχουν σχέση με γνώριμες έννοιες (πχ: γάλα, πιπίλα)
• Επικοινωνεί μη-λεκτικά χρησιμοποιώντας χειρονομίες ή συμπεριφορές ώθησης και έλξης (πχ: τραβάει κάποιον για να επικοινωνήσει κάποιο μήνυμα ή σπρώχνει κάτι που δε θέλει)
• Αρχίζει να μετατρέπει το βάβισμά του σε ακατάληπτη (μη-κατανοητή) ομιλία που περιλαμβάνει πολλούς ήχους που ακούει από τους ενήλικες
• Παράγει τουλάχιστον τέσσερις διαφορετικούς ήχους που μοιάζουν με τα σύμφωνα /π/, /μπ/, /μ/, /γκ/

13 – 18 μηνών

• Αντιλαμβάνεται και ακολουθεί απλές εντολές/οδηγίες που συνοδεύονται από χειρονομίες (πχ: «δώσε μου το τουβλάκι»)
• Αναγνωρίζει 1-3 μέρη του σώματος
• Κάνει έκκληση για τα περισσότερα από τα αντικείμενα που θέλει (με χειρονομίες ή με κάποια λέξη)
• Διατηρεί την προσοχή του για δύο περίπου λεπτά, παρακολουθώντας ένα βιβλίο ή ένα παιχνίδι
• Δείχνει οικεία αντικείμενα (πχ: ποτήρι, μπάλα)
• Δείχνει οικείες εικόνες που του ζητάμε σε βιβλία
• Αρχίζει με δική του πρωτοβουλία ένα παιχνίδι ή επικοινωνία
• Χρησιμοποιεί ηχολαλία (επαναλαμβάνει με τον δικό του τρόπο αυτά που ακούει)
• Συνδυάζει χειρονομίες και ομιλία για να επικοινωνήσει
• Χρησιμοποιεί νεολογισμούς (φτιαχνει λέξεις που δεν υπάρχουν)
• Παράγει κυρίως ακατάληπτη ομιλία (η ομιλία του δε γίνεται κατανοητή από τους άλλους)
• Το εκφραστικό του λεξιλόγιό περιλαμβάνει 3-20 λέξεις

19 – 24 μηνών

• Μειώνεται ο ασυνάρτητος λόγος
• Του αρέσει να ακούει ιστοριούλες
• Αναγνωρίζει 5 μέρη του σώματος
• Ακολουθεί απλές εντολές, χωρίς χειρονομίες
• Κατανοεί απλά ρήματα
• Κατ’ ονομάζει οικεία αντικείμενα
• Έχει μεγαλύτερη ευχέρεια στη χρήση λέξεων
• Αρχίζει να συνδυάζει ουσιαστικό και ρήμα
• Οι φράσεις του αποτελούνται από 2-3 λέξεις
• Χρησιμοποιεί τουλάχιστον μία προσωπική αντωνυμία (πχ: εγώ, εμένα, εσύ)
• Κατανοεί περισσότερες λέξεις από όσες μπορεί να πει
• Το εκφραστικό του λεξιλόγιό περιλαμβάνει 20-100 λέξεις

2 – 3 ετών

• Κατανοεί έννοιες ποσότητας (πχ: «ένα, όλα, πολλά, λίγα»)
• Κατανοεί έννοιες χώρου (πχ: «μέσα, έξω, πάνω, κάτω»)
• Κατανοεί και αρχίζει να χρησιμοποιεί αντωνυμίες (πχ: «εγώ, εσύ, αυτό, δικό μου, δικό σου»)
• Κατανοεί επιθετικούς προσδιορισμούς (πχ: «μεγάλο, μικρό, λυπημένο»)
• Του αρέσει να ακούει σύντομες ιστορίες και τραγούδια
• Δείχνει εικόνες που του ζητάμε από βιβλίο
• Ονομάζει διάφορα μέρη του σώματος που του ζητάμε
• Επαναλαμβάνει με ευχέρεια προτάσεις 3-4 λέξεων
• Στην αυθόρμητη ομιλία συνδυάζει 3-4 λέξεις
• Κατανοεί και απαντά σε ερωτήσεις που εισάγονται με τις λέξεις «γιατί, ποιος, ποιανού, τι, πού»
• Κάνει ερωτηματικές προτάσεις με 2 λέξεις
• Εκφράζει άρνηση χρησιμοποιώντας αρνητική διατύπωση (πχ: «όχι, δεν, μην, όχι άλλο»)
• Χρησιμοποιεί μερικές προθέσεις, άρθρα, ρήματα στον ενεστώτα και μερικά στον αόριστο
• Χρησιμοποιεί κτητικές αντωνυμίες, προστακτική και πληθυντικό αριθμό
• Εκφέρει σωστά όλα τα φωνήεντα και τα εξής σύμφωνα /μ, π, μπ, τ, κ, γκ/ ιδιαίτερα όταν αυτά βρίσκονται στην αρχή της λέξης
• Το εκφραστικό του λεξιλόγιό περιλαμβάνει 50 με 250 λέξεις ή και περισσότερες

3 – 4 ετών

• Κατανοεί και χρησιμοποιεί ποσοτικές, χωρικές και περιγραφικές έννοιες (πχ: «γεμάτο, άδειο, βαρύ»)
• Κατανοεί χρονικές έννοιες (πχ: «χθες, καλοκαίρι, απόψε») και αρχίζει να αντιλαμβάνεται το παρελθόν και το μέλλον καθώς και να βάζει δύο γεγονότα σε χρονολογική σειρά («πρώτα θα φάω και μετά θα κάνω μπάνιο»)
• Κατηγοριοποιεί/ομαδοποιεί αντικείμενα (πχ: «δειξε μου όλα τα ζώα/όλα τα φαγητά»)
• Δείχνει μερικά χρώματα που του ζητάμε
• Δείχνει τουλάχιστον 6-7 μέρη του σώματος
• Ακουλουθεί εντολές με 2-3 μέρη που σχετίζονται μεταξύ τους (π.χ. «Πάρε το μήλο και δωσ’ το στη μαμά»)
• Κατανοεί και διατυπώνει απλές ερωτήσεις με τις λέξεις «γιατί, ποιος, ποιανού, τι, πού, πόσα είναι»
• Μπορεί να περιγράψει τη χρήση αντικειμένων (π.χ. «Τι κάνουμε με το πιρούνι;»)
• Χρησιμοποιεί 3-6 λέξεις σε προτάσεις
• Χρησιμοποιεί πολύ συχνά ουσιαστικά και ρήματα
• Βελτιώνεται η γραμματική και συντακτική δομή των προτάσεων (χρήση άρθρων, προθέσεων, αντωνυμιών, πληθυντικού αριθμού, προστακτικής, ρημάτων στο παρόν-παρελθόν), αλλά παραμένουν ακόμα μερικά λάθη
• Εκφράζει συναισθήματα και ιδέες όταν μιλάει
• Συμμετέχει σε συνομιλίες μεγάλης διάρκειας
• Εκφέρει σωστά όλα τα φωνήεντα και τα εξής σύμφωνα /μ, ν, π, μπ, τ, ντ, κ, γκ, β, φ, χ, γ, σ, ζ, λ/ σε συνδυασμό με φωνήεν καθώς και μερικά συμπλέγματα
• Ο λόγος του είναι καταληπτός κατά 80%

4 – 5 ετών

• Κατανοεί και χρησιμοποιεί ποσοτικές, χωρικές και χρονικές έννοιες (διαφοροποιεί τις έννοιες «πρωί – μεσημέρι – απόγευμα»)
• Εμπλουτίζονται οι περιγραφικές έννοιες σε σχέση με τα προηγούμενα στάδια
• Κατανοεί την έννοια των αριθμών μέχρι το 5 και μετράει μέχρι το 10
• Αναγωρίζει και ονομάζει τα βασικά χρώματα
• Κατανοεί σύνθετες εντολές (π.χ. «δείξε μου τα άσπρα παπούτσια που έχουν κορδόνια»)
• Κατανοεί απλές ιστορίες, μπορεί να τις αφηγηθεί και να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με το περιεχόμενο της ιστορίας
• Μπορεί να πει μέλη που ανήκουν σε μια κατηγορία, όπως ζώα, φρούτα, ρούχα κ.α.
• Διατυπώνει και απαντά σε σύνθετες ερωτήσεις με τις λέξεις «γιατί, ποιος, ποιανού, τι, πού, πόσα είναι»
• Απαντά σε ερωτήσεις σχετικά με τη χρήση/λειτουργία των αντικειμένων (πχ: «τι κάνουμε με το ψαλίδι;»)
• Οι προτάσεις του έχουν σωστή γραμματική και συντακτική δομή
• Χρησιμοποιεί αυθόρμητα προτάσεις 5-8 λέξεων, τουλάχιστον
• Οι επαναλήψεις συλλαβών ή μικρών λέξεων μειώνεται
• Περιγράφει τα βήματα μιας διαδικασίας, για παράδειγμα «πώς φτιάχνουμε ένα τοστ;»
• Η ομιλία του είναι καταληπτή στους άλλους, αλλά μπορεί να κάνει λάθη σε διπλά ή τριπλά συμπλέγματα ή σε πολυσύλλαβες και πολύπλοκες λέξεις, όπως «αεροδρόμιο», «καμηλοπάρδαλη» κ.α.
• Εκφέρει σωστά όλα τα φωνήεντα και τα εξής σύμφωνα /μ, ν, π, μπ, τ, ντ, κ, γκ, β, φ, χ, γ, σ, ζ, τς, τζ, λ, θ, δ/, σε συνδυασμό με φωνήεν καθώς και μερικά συμπλέγματα
• Το εκφραστικό του λεξιλόγιο περιλαμβάνει 900-2000 λέξεις

5 – 6 ετών

• Κατανοεί και χρησιμοποιεί ποσοτικές, χωρικές και περιγραφικές έννοιες
• Βελτιώνεται η κατανόηση χρονικών εννοιών, δηλαδή τι συνέβη πρώτο, δεύτερο, τελευταίο. Είναι σε θέση να εκτελέσει μια σειρά από τρεις οδηγίες.
• Χρησιμοποιεί με ακρίβεια χρονικές έννοιες όπως «σήμερα – εχθές – αύριο», καθώς και τις ημέρες εβδομάδας
• Αφηγείται μια ιστορία με σωστή διαδοχική σειρά των γεγονότων και δίνει επαρκείς πληροφορίες γι’ αυτήν
• Ονομάζει τουλάχιστον 6 χρώματα και 3 σχήματα
• Ακολουθεί σύνθετες εντολές με τρία μέρη
• Διατυπώνει και απαντάει σε σύνθετες ερωτήσεις με τις λέξεις «γιατί, ποιος, ποιανού, τι, πού, πόσο, πώς»
• Μετράει μέχρι το 30
• Εμπλουτίζεται το αντιληπτικό και εκφραστικό του λεξιλόγιο
• Οι προτάσεις του είναι ολοκληρωμένες ως προς τη συντακτική και τη γραμματική δομή και στο μεγαλύτερο μέρος τους σωστές
• Επικοινωνεί χωρίς δυσκολία με τους ενήλικες και τα άλλα παιδιά
• Εκφέρει σωστά τα φωνήματα /μ, ν, π, μπ, τ, ντ, κ, γκ, β, φ, χ, γ, σ, ζ, τσ, τζ, θ, δ, λ, ρ/ με όλους τους πιθανούς συνδυασμούς και κατακτώνται τα τριπλά συμφωνικά συμπλέγματα

6 – 7 ετών

• Κατανοεί και χρησιμοποιεί πιο σύνθετες χρονικές, ποσοτικές και περιγραφικές έννοιες
• Κατανοεί περισσότερες χωρικές έννοιες σε σχέση με τα προηγούμενα στάδια, όπως «αριστερά-δεξιά»
• Ονομάζει γράμματα, μερικούς αριθμούς και νομίσματα
• Οι περιγραφές του γίνονται όλο και πιο σύνθετες και λεπτομερείς
• Επαναλαμβάνει μία ιστορία που άκουσε με τη βοήθεια εικόνων
• Συμμετέχει σε συνομιλίες και ξέρει πως να ξεκινήσει και να τερματίσει μια συνομιλία
• Μετράει μέχρι το 100
• Προσθέτει και αφαιρεί νοερά αριθμούς ως το 5
• Αντιλαμβάνεται και χρησιμοποιεί σωστά την παθητική φωνή
• Εκφέρει σωστά όλα τα φωνήματα της γλώσσας μας καθώς και όλα τα συμπλέγματα